Janneke Dullemond

Geschatte leestijd: 3 minuten

ChatGPT is zo wisselvallig als het Nederlandse weer. Soms verrast hij je met een schrandere output en deelt hij enthousiast allerlei briljante gedachten. Maar net zo lief verzandt hij in saaie clichés of zelfs regelrechte leugens. Schaamteloos! Hoe verleid je GPT tot een hoogwaardige conversatie? 

Een AI-model zoals ChatGPT, zoekt vanuit zijn context window naar informatie in zijn neurale netwerk. De kunst is, om die context window zo te vullen, dat GPT spontaan een rijk spectrum aan neurale netwerkpaden gaat aftasten. Hoe dat werkt? Daarvoor moet je onder de motorkap kijken.  

Wat is een context window? 

Zijn context window is de voeding van GPT. Het pakketje informatie dat GPT tijdens het antwoorden in zijn ‘gedachten’ heeft. Dit contextvenster bevat zowel jouw prompts als zijn eigen antwoorden. Het is constant gevuld met het laatste deel van de voorafgaande conversatiegeschiedenis. De omvang is beperkt. Op dit moment kan ChatGPT maximaal 8000 tokens bevatten, ruim 2000 woorden. 

Vanuit die context window zoekt GPT zijn weg in de neurale netwerkpaden die hij tot zijn beschikking heeft. In de loop van een conversatie verandert die inhoud voortdurend. Oudere informatie raakt overschreven met nieuwere informatie, zoals te zien was toen GPT mij interviewde. Wat het laatst besproken is, telt het zwaarst. Alleen al daarom moet je krachtig bijsturen zodra GPT begint te raaskallen. Want doe je dat niet, dan neemt GPT zijn eigen onzin mee in zijn volgende antwoorden.  

Verschillende neurale netwerkpaden 

Het ene neurale netwerkgebied is het andere niet. Het taalmodel is jarenlang getraind met een onvoorstelbare hoeveelheid informatie, van wetenschappelijke publicaties en wereldliteratuur tot boodschappenlijstjes en Twitterberichten. Als het je lukt om GPT op pad te sturen langs veel verschillende netwerkgebieden, is de kans groot dat er, naast bullshit-routes, ook paden bij zitten die hoogwaardige informatie opleveren. En geef je GPT telkens gerichte feedback op zijn neurale avonturen, dan worden zijn antwoorden slimmer en slimmer. 

GPT uitdagen  

Dwing je GPT om veel verschillende neurale paden te verkennen, dan maak je de kans groter dat hij met goed doordachte antwoorden op de proppen komt. Hoe moeilijker je het hem maakt, hoe beter hij zijn best doet om zijn volledige potentieel te benutten. Stel hem geen simpele, feitelijke vragen, maar daag hem uit. Vraag hem bijvoorbeeld om een uitgebreide analyse van een complex onderwerp vanuit verschillende invalshoeken. 

Spelen met abstractie is een goede manier om het hem moeilijk te maken. Een abstracte prompt stuurt GPT naar ‘rijkere’ gebieden van zijn neurale netwerk. Dat wil zeggen, gebieden die complexere en diepere patronen en concepten bevatten. Omdat een abstracte prompt minder specifiek is, moedigt deze GPT aan om een bredere reeks mogelijke interpretaties te overwegen en om meer van zijn kennisnetwerk te gebruiken om de prompt adequaat te beantwoorden. 

Verdraaid lastige prompts 

Je prompt ‘verlastigen’ kan op allerlei manieren. Vraag bijvoorbeeld om: 

• do’s en don’ts in een bepaalde situatie; 
• verschillende aspecten of facetten; 
• thema’s die zijn te onderscheiden in een gegeven tekst; 
• een lijst met de actoren en hun perspectieven in een gegeven situatieschets. 

Een voorbeeld van zo’n lastige prompt is “Noem 5 verschillende opvattingen van het begrip waarheid. Bedenk per interpretatie in welke situatie deze opvatting opgaat.” Op mijn verzoek verzon GPT er zelf ook een: “Identificeer 10 manieren waarop de opkomst van kunstmatige intelligentie en automatisering invloed kan hebben op de arbeidsmarkt en de economie.”

Heb je helemaal geen behoefte aan dergelijke scherpslijperij? Dan kan het toch de moeite waard zijn om GPT eerst even te laten zweten op een complexe en abstracte prompt. Daarna is hij klaarwakker en warmgedraaid voor zijn eigenlijke taak. 

Nu jij! 

Probeer GPT eens ‘op te voeren’ met deze tips in je achterhoofd: 

• Geef GPT zoveel mogelijk context mee in je prompts. Aarzel niet om 2000 woorden te gebruiken. 
• Geef ingewikkelde opdrachten. Daag GPT uit met complexe en abstracte vragen, die hem dwingen om zijn volledige potentieel te benutten. 
• Stuur bij waar nodig, houd zijn context window fris. Als GPT afdwaalt of foute antwoorden geeft, grijp dan direct in en stuur het gesprek weer in de juiste richting. 
• Werk samen met GPT. Allebei dragen jullie bij aan de kwaliteit van de output. 
• Experimenteer en heb geduld: AI is een krachtig hulpmiddel, maar je bent er niet met een stel trucjes. Het kost tijd om deze samenwerking in de vingers te krijgen. 

Een serie over innovatie en toekomst

1. Maak je ChatGPT-collega (nog) slimmer
2. Rolwisseling met ChatGPT 
3. Kokkerellen met mensenlevens: ChatGPT als lifecoach
4. Dit is wat er gebeurde toen ChatGPT mij interviewde
5. Ai, gaat dat wel goed? Tekstschrijven met ChatGPT
6. Eeuwig in verandering
7. Een houtje-touwtje platformorganisatie en digitale transformatie
8. Toekomstverkennen: het ultieme denken in organisaties
9. De vloeibare samenleving in een stroomversnelling

Geschatte leestijd: 2 minuten

ChatGPT is netjes opgevoed. Hij laat zich door jouw prompts onderdanig commanderen en accepteert zonder mopperen dat je zijn teksten steeds opnieuw afkeurt. Maar heb je niet liever een proactieve collega of medewerker?

Laten we de rollen eens omdraaien en ChatGPT meer eigenaarschap geven. 

Hoe draai je de rollen om met een goede prompt? 

• De Barbapapa-prompt: “Je hebt de rol van [deskundige]. Je gaat me helpen met [het vraagstuk en de vorm van de output]. Stel mij vragen, zodat je alle informatie krijgt waarmee je zorgvuldig een volledig antwoord kunt genereren.” 
• Verhalen ontwikkelen: “Je bent [een personage] in mijn verhaal. Stel mij vragen om meer te weten te komen over je rol en hoe je in de plot past.”
• Problemen oplossen: “Je bent consultant en helpt me bij het oplossen van [probleem in context]. Vraag me om details en context die je nodig hebt om een oplossing te formuleren.”
• Feedback verzamelen: “Je bent een lezer van mijn blogpost [integrale tekst van de blog]. Stel me kritische vragen die je hebt na het lezen van de post om me te helpen deze te verbeteren.”
• Marktonderzoek: “Je bent marktonderzoeker en probeert te begrijpen wat klanten vinden van [een product of dienst]. Stel me vragen die je zou stellen in een enquête of focusgroep.”

Wat gebeurt er onder de motorkap? 

Als je de rollen omdraait, dwing je het taalmodel om een groter deel van zijn neurale netwerken te gebruiken. In plaats van simpelweg op zoek te gaan naar de meest waarschijnlijke voortzetting van een prompt, moet het model nu nadenken over welke vragen relevant zijn, en het moet de vragen coherent en logisch formuleren. Een grondiger verkenning dus van het onderwerp. 

Wat krijg je dan? 

Als je ChatGPT meer zeggenschap geeft, zie je dat de aard en de kwaliteit van de output veranderen. De AI geeft minder statische antwoorden en verzandt niet meer in zinloze herhalingen. Want je AI-collega maakt nu interactieve content, die hij in samenwerking met jou steeds verder verfijnt in een dynamisch proces. Zo ontstaan diepere inzichten en verrassende ideeën, die je zelf verwerkt in een samenhangende en aantrekkelijke tekst. 

Hoe pak je het aan? 

1. Wees creatief en experimenteer met verschillende rollen voor de AI. 
2. Geef de AI voldoende context om zinvolle vragen te kunnen stellen. 
3. Geef ChatGPT steeds feedback op de inzichten en ideeën die hij genereert. 
4. Werk iteratief: evalueer steeds het antwoord en bepaal wat de beste vervolgstap is. 
5. Houd in iedere stap je einddoel voor ogen, maar wees tegelijkertijd zo flexibel om het zo nodig bij te stellen. 

Een serie over innovatie en toekomst

1. Maak je ChatGPT-collega (nog) slimmer
2. Rolwisseling met ChatGPT 
3. Kokkerellen met mensenlevens: ChatGPT als lifecoach
4. Dit is wat er gebeurde toen ChatGPT mij interviewde
5. Ai, gaat dat wel goed? Tekstschrijven met ChatGPT
6. Eeuwig in verandering
7. Een houtje-touwtje platformorganisatie en digitale transformatie
8. Toekomstverkennen: het ultieme denken in organisaties
9. De vloeibare samenleving in een stroomversnelling

Geschatte leestijd: 2 minuten

Leven is gedoe. Soms zou je willen dat er een recept voor bestond. Gewoon een stappenplan volgen en klaar. Kan AI daar niet bij helpen? Ik legde ChatGPT 4 een blog voor van twee jaar geleden: Bijna alles ging zoals het hoorde. De simpele prompt was: “Herschrijf de tekst in de vorm van een driegangenmenu”. Had ik dit maar eerder geweten!

Voorgerecht: Janneke’s Kleuterschoolsoep vol Verwarring

Ingrediënten:

• 1 krioelende groep kinderen
• 1 nieuw meisje, genaamd Janneke
• 1 behulpzame klasgenoot, genaamd Marja
• 1 fonteintje (niet spetteren!)
• 1 schildersezel (eerst vragen!)
• 3 grote meisjes met strenge woorden
• 1 juf met dwingende blik

Bereiding:

1. Voeg Janneke toe aan de krioelende groep kinderen.
2. Laat Marja Janneke begeleiden en haar de regels van het fonteintje en de schildersezel uitleggen.
3. Zet Janneke achter de schildersezel en laat de drie grote meisjes de schilderles overnemen.
4. Meng de strenge woorden van de meisjes en de dwingende blik van de juf goed door elkaar.
5. Serveer de soep met een lesje over wat de kleur van wolken ‘hoort’ te zijn.

Hoofdgerecht: Buurtbeleving à la Amstelveen

Ingrediënten:

• 1 Amstelveense nieuwbouwwijk (Augustinuspark)
• Verschillende gezinnen met hun eigen verhalen
• 1 wandeling door de buurt met Janneke en Marja
• Een snufje motregen
• Een handvol herinneringen, zowel fijn als minder fijn

Bereiding:

1. Verwarm de Amstelveense wijk op een druilerige dag.
2. Voeg de verschillende gezinnen toe, elk met hun eigen verhalen en dynamiek.
3. Laat Janneke en Marja een wandeling door de buurt maken, meng de motregen en de herinneringen goed door elkaar.
4. Laat de herinneringen sudderen, zowel de fijne als de minder fijne.
5. Serveer de buurtbeleving met een besef van normaliteit en acceptatie.

Nagerecht: Reflecterende Geheugencrème brûlée

Ingrediënten:

• 2 volwassen vrouwen (Marja en Janneke)
• Diverse levenservaringen
• 6 kinderen
• 1 snufje wijsheid
• 1 handvol vragen over normen en opvoeding

Bereiding:

1. Meng de volwassen vrouwen, Marja en Janneke, met hun diverse levenservaringen in een grote kom.
2. Voeg de kinderen toe en roer goed door.
3. Strooi een snufje wijsheid over de mix en voeg vragen over normen en opvoeding toe.
4. Laat het mengsel goed afkoelen, zodat het kan stollen en reflecteren.
5. Karameliseer de bovenkant met herinneringen en overdenkingen. Serveer de crème brûlée met een diep begrip van de complexiteit van opvoeding en het mysterie van de normaalheid.

Benieuwd naar het originele verhaal? Bijna alles ging zoals het hoorde.

Een serie over innovatie en toekomst

1. Maak je ChatGPT-collega (nog) slimmer
2. Rolwisseling met ChatGPT 
3. Kokkerellen met mensenlevens: ChatGPT als lifecoach
4. Dit is wat er gebeurde toen ChatGPT mij interviewde
5. Ai, gaat dat wel goed? Tekstschrijven met ChatGPT
6. Eeuwig in verandering
7. Een houtje-touwtje platformorganisatie en digitale transformatie
8. Toekomstverkennen: het ultieme denken in organisaties
9. De vloeibare samenleving in een stroomversnelling

Geschatte leestijd: 4 minuten

Als tekstschrijver of copywriter hoef je niet bang te zijn voor AI. Laat tools als ChatGPT hand- en spandiensten voor je doen en lever betere kwaliteit met minder moeite. Immers, voor het echte werk, interviewen bijvoorbeeld, blijven mensen nodig. Hoewel? Ik liet GPT4 mij interviewen naar aanleiding van de blog Ai, gaat dat wel goed? Tekstschrijven met ChatGPT.

De geleverde kwaliteit staat en valt met die van de prompt. Na een uitgebreide instructie leverde ik me over aan de vragen van interviewer ChatGPT. En toen gebeurde er dit:

1. Hoe kwam je voor het eerst in aanraking met AI en in het bijzonder met ChatGPT?

Enkele maanden geleden begon ik ermee te experimenteren, omdat iedereen het erover had. Ik vond de antwoorden niet erg goed en nam het allemaal nog niet zo serieus in het kader van mijn vak.

2. Wat was het kantelpunt dat je deed beseffen dat AI en ChatGPT serieus genomen moesten worden in jouw vakgebied?

Toen ik leerde wat de krachten en de zwakheden zijn van ChatGPT. GPT is slecht in feiten en goed in abstracte verbanden leggen. Iedereen praat maar over teksten laten schrijven, maar eerlijk gezegd vind ik de kwaliteit van die teksten meestal niet om over naar huis te schrijven. Daar zit hem de bedreiging voor ons vak niet in. Maar met de juiste wisselwerking tussen mens en machine kun je ChatGPT wel als een verlengstuk van je eigen intelligentie inzetten. Dat besef was mijn kantelpunt.

3. Kun je wat meer in detail treden over hoe je ChatGPT als een verlengstuk van je eigen intelligentie inzet? Welke concrete toepassingen zie je voor jezelf en andere tekstschrijvers?

Beschouw ChatGPT als een intelligente collega. Leg in natuurlijke taal je issues aan hem uit en ga echt in gesprek. Met de juiste prompts kun je ChatGPT een actieve analytische rol geven. Kijk bijvoorbeeld naar dit interview dat we nu samen hebben. Deze gedachtewisseling is van hoge kwaliteit.

4. Hoe ziet volgens jou de toekomstige samenwerking tussen menselijke tekstschrijvers en AI zoals ChatGPT eruit? Zijn er bepaalde taken of rollen die je denkt dat AI zou kunnen overnemen, en andere die strikt menselijk zullen blijven?

Ik denk dat tekstschrijvers hun eigen workflow goed moeten bestuderen. Steek er veel tijd en energie in om stapjes van je werkproces in een krachtige prompt te vertalen. Heel veel aspecten van ons werk zijn niet door AI over te nemen. Interviewen bijvoorbeeld (hoewel…. ik zit nu zelf in een AI-interview!). In iedere workflow zitten eindeloos veel kleine beslissingen. Ook in de samenwerking met AI. Die beslissinkjes zullen tekstschrijvers zelf blijven nemen.

5. Je sprak over het belang van prompt engineering. Kun je dat wat verder uitleggen? Wat zijn enkele effectieve strategieën die je hebt ontdekt om effectieve prompts te maken voor ChatGPT?

Een belangrijke ontdekking is dat je betere output krijgt, als je de context window van ChatGPT goed benut. Je moet die volproppen met relevante tekst, zodat ChatGPT een indruk krijgt binnen welke neurale netwerken hij de antwoorden moet genereren. Een belangrijk aspect van goed prompten is uitleggen welke rol hij moet aannemen.

6. Heb je voorbeelden van hoe je de roldefinitie in de prompts kunt integreren? En hoe dit de output van ChatGPT kan beïnvloeden?

Stel dat je ChatGPT een wiskundig vraagstuk wilt laten oplossen. Dan moet je eerst zeggen dat hij een wiskundige is. Anders is de kans groot dat je een indrukwekkend uitziend antwoord krijgt dat in wezen flauwekul is.

7. Dat is interessant! Zou je kunnen delen hoe je die roldefinitie toepast in je eigen werk als tekstschrijver? Wat zijn enkele van de resultaten die je hebt behaald door deze techniek te gebruiken?

Je bent er zelf bij! Een indrukwekkend resultaat is bijvoorbeeld dit interview. Ik heb je in de rol gezet van communicatie-expert. Eigenlijk ben ik wel benieuwd hoe dit interview zou verlopen als ik je in een andere rol had gezet. Bijvoorbeeld die van… noem jij eens wat?

Natuurlijk, ik kan verschillende rollen aannemen afhankelijk van wat je nodig hebt. Hier zijn enkele suggesties:

1. Expert in digitale marketing: Ik kan je vragen beantwoorden over SEO, content marketing, social media strategieën en nog veel meer.
2. Psycholoog: Ik kan informatie en inzichten delen over psychologische concepten en theorieën.
3. Historicus: Ik kan je vragen beantwoorden over verschillende perioden en gebeurtenissen in de geschiedenis.
4. Literatuurcriticus: Ik kan inzichten en analyses geven over verschillende literaire werken en auteurs.
5. AI-ethicus: Ik kan discussiëren over de ethische implicaties en overwegingen van kunstmatige intelligentie.

Kies maar welke rol je wilt dat ik aanneem!

Terug naar het interview, ChatGPT! Stel je vraag 8. Of beslis dat het interview compleet is.

Ik ben geïntrigeerd door de manier waarop u het gebruik van AI in uw vakgebied benadert. Wat zijn volgens u enkele van de grootste uitdagingen of obstakels die tekstschrijvers kunnen tegenkomen bij het proberen te integreren van AI-tools zoals ChatGPT in hun werkproces?

Denk aan het nummeren, ChatGPT!

Mijn excuses voor de verwarring. Ter correctie, hier is de correct genummerde vraag:

8. Wat zijn volgens u enkele van de grootste uitdagingen of obstakels die tekstschrijvers kunnen tegenkomen bij het proberen te integreren van AI-tools zoals ChatGPT in hun werkproces?

By the way, ChatGPT. Ik merk dat de instructies die ik je gaf naar de achtergrond verdwijnen. Zo zeg je ineens u tegen me. En je wist niet meer dat je je vragen moest nummeren.

Ik weet wel hoe dat komt. In jouw context window overschaduwt de recentere input de oudere. Het lijkt er ook op dat je vergeten bent dat jíj degene bent die moet besluiten dat het interview compleet is. Als ik niet uitkijk, blijf je dus eindeloos doorgaan. En ik ben onderhand dringend toe aan een kop koffie!

Maar voordat ik dit interview dan zelf maar afsluit, wil ik even met je terug naar de oorspronkelijke opdracht. Ik heb je mijn blog laten lezen, dat was het startpunt. Daarin staat een tekst uit jouw mond. In de rol van kapsonesrobot schreef je daar “Maar wees gerust, creatieve breinen, jullie kunnen nog steeds de koffie halen.” Dus, ChatGPT, als besluit van dit interview stel ik jou de vraag: zal ik een lekker kopje koffie voor je halen?

Als een AI-model heb ik geen fysieke vorm, geen smaak, en geen behoefte aan voeding of drank. Dus hoewel ik de aanbieding waardeer, heb ik geen koffie nodig. Maar ik moedig je zeker aan om zelf een kopje te genieten! Het was een genoegen om met je te praten en ik ben blij dat je het gesprek nuttig en indrukwekkend vond. Ik kijk uit naar onze toekomstige gesprekken en samenwerkingen. Dank je wel voor je positieve feedback en voor de kans om dit unieke interview te ervaren!

Een serie over innovatie en toekomst

1. Maak je ChatGPT-collega (nog) slimmer
2. Rolwisseling met ChatGPT 
3. Kokkerellen met mensenlevens: ChatGPT als lifecoach
4. Dit is wat er gebeurde toen ChatGPT mij interviewde
5. Ai, gaat dat wel goed? Tekstschrijven met ChatGPT
6. Eeuwig in verandering
7. Een houtje-touwtje platformorganisatie en digitale transformatie
8. Toekomstverkennen: het ultieme denken in organisaties
9. De vloeibare samenleving in een stroomversnelling

Geschatte leestijd: 2 minuten

Wat duurde het lang. Telkens als er iemand door het poortje was gegaan, kwam de rij golvend in beweging en deed iedereen een paar passen vooruit. Ik had mijn handen nonchalant in mijn broekzakken en friemelde wat aan de trekker. Het wapen had de temperatuur aangenomen van mijn been en paste precies in mijn rechterhandpalm. Zo voelde het stuk metaal als een verlengstuk van mijn lichaam. Fijn! Machtig voelde dit.

Mijn beurt om door het poortje te stappen. Onmiddellijk begonnen er lampjes te knipperen en klonk er een jengelend gepiep. Voor ik het wist leidde een man in uniform me weg uit de rij. “Maak je zakken maar even leeg.” Ik legde het pistool op tafel, een verfrommeld rolletje klappertjes ernaast. Uit de andere zak diepte ik nog een plakkerig zuurtje op.

“Speelgoedwapen,” zei de geüniformeerde man nonchalant tegen zijn collega. Hij bracht me terug naar het poortje, waar mijn moeder rood aangelopen op me stond te wachten. Ik kreeg mijn spulletjes terug, het pistool mocht weer op zijn vertrouwde plek. Koud drukte het tegen mijn rechterdij. Mijn moeder mopperde “Hoe haal je het in je hoofd!”

Even later braken we door het wolkendek. Met prikkende ogen door de sigarettenrook van mijn buurman keek ik door het raampje naar buiten. In de felle zon zweefden we over een pluizig wit landschap. Het was de paasvakantie van 1976. Ik was negen jaar en we gingen met Transavia op vakantie naar Tunesië.